SI GINOONG ANDRES

Sa baryo ng San Roque, hindi mapasusubaliang tanyag si Ginoong Andres. Ang kanyang pangalan ay kadikit ng salitang “disiplina,” at ang kanyang reputasyon ay hindi maitatanggi, isang guro na kilala sa pagiging mahigpit, walang kinikilingan, at hindi nagpapadala sa emosyon. Sa kanyang klase, ang bawat utos ay batas, at ang bawat pagkukulang ay may katapat na parusa.

“Ang edukasyon ay hindi para sa tamad,” madalas niyang bigkasin, na tila ba ito ang kanyang panata sa bawat araw ng pagtuturo. “Kung nais mong magtagumpay, kailangan mong magtiyaga.”

Sa unang araw ng klase, agad niyang ipinaramdam ang kanyang mahigpit na pamantayan. Bawal ang maingay, bawal ang malambot ang loob, at higit sa lahat, bawal ang hindi nagbibigay ng buong atensyon. Ang bawat estudyante ay natatakot sa kanya, ngunit hindi maikakailang ang lahat ay humahanga rin. Siya ang dahilan kung bakit ang klase niya ang palaging nangunguna sa mga pagsusulit, ang may pinakamataas na marka sa buong distrito.

Ngunit sa kabila ng kanyang tagumpay bilang guro, hindi maiiwasan ang mga pagkakataong susubukin ang kanyang paniniwala. Isang umaga, habang abala ang lahat sa pagsusulit, pumasok si Ana sa silid-aralan. Basang-basa ang kanyang uniporme at putik-putik ang kanyang mga paa. Hindi na siya nakapagpalit ng sapatos at huli pa sa klase. Lahat ng estudyante’y natigilan. Alam nilang hindi palalampasin ni Ginoong Andres ang ganitong sitwasyon.

“Bakit ka huli?” tanong ni Ginoong Andres, malamig at matalim ang boses.

Nanginginig si Ana. “Pasensya na po, Sir,” aniya. “Kailangan ko pong samahan si Nanay maglako ng gulay sa palengke. Wala po kaming ilaw kagabi kaya hindi ko rin natapos ang takdang-aralin.”

Tahimik ang silid-aralan. Ang bawat estudyante’y naghihintay kung paano magtutugon si Ginoong Andres. Ngunit sa pagkakataong iyon, tila may nagbago sa kanyang anyo. Nakatitig siya kay Ana, ngunit hindi galit ang makikita sa kanyang mga mata. Sa halip, tila may hinanakit at pagkaunawa.

“Maupo ka na,” mahinang sabi niya. “At sa susunod, ipaalam mo agad ang iyong sitwasyon. Hindi mo kailangang magtiis mag-isa.”

Sa araw na iyon, isang pagbabago ang naramdaman ng klase. Hindi na nagbago ang kanyang disiplina, mahigpit pa rin siya sa oras, sa pagsusumikap, at sa paggalang. Ngunit nagkaroon ng kakaibang liwanag sa kanyang mga mata, isang liwanag na tila nagsasabing nauunawaan niya ang paghihirap ng kanyang mga estudyante.

Lingid sa kaalaman ng marami, may sariling kuwento si Ginoong Andres. Lumaki siya sa hirap, nagtrabaho bilang kargador habang nag-aaral, at ang lahat ng tagumpay niya ngayon ay bunga ng sakripisyo. Sa bawat pagsaway niya sa kanyang mga mag-aaral, ang layunin niya’y hindi upang parusahan kundi upang gabayan sila sa landas ng tagumpay. Ngunit sa kwento ni Ana, naalala niya ang sariling pakikibaka, isang batang nangangailangan ng malasakit.

Mula noon, mas pinili niyang magbigay ng pagkakataon kaysa magparusa. Hindi ibig sabihin nito na siya’y lumuwag. Sa halip, mas naging bukas siya sa pakikinig sa kanilang mga kuwento. Ang disiplina ay nanatili, ngunit ito’y sinabayan ng malasakit at pang-unawa.

Sa pagtatapos ng taon, halos lahat ng kanyang mag-aaral ay pinarangalan. Ngunit higit pa roon, nagbago ang tingin ng buong baryo sa kanya. Ang dati nilang “mahigpit na guro” ay ngayo’y tinatawag nang “Guro ng Pagbabago.”

Nang tanungin siya ng prinsipal kung ano ang kanyang sikreto, sagot ni Ginoong Andres, “Ang edukasyon ay hindi lamang disiplina. Ito’y malasakit. Ang mahigpit na guro na walang malasakit ay hindi nagtuturo, kundi nagpaparusa. Ngunit ang guro na mahigpit ngunit marunong umunawa, siya ang tunay na nagtuturo.”

Mula noon, naging inspirasyon ang kwento ni Ginoong Andres hindi lamang sa mga estudyante kundi pati na rin sa mga guro. Ang kanyang kwento ay patunay na ang pagiging guro ay hindi lamang trabaho, ito’y misyon na puno ng sakripisyo, pagmamahal, at pagbabago.