Friday, November 29, 2024

SA LIKOD NG BAWAT PIRMA

Si Andres ay isang batang kawani ng gobyerno sa isang maliit na bayan sa probinsya. Masigasig siya sa kanyang trabaho at iniisip na makakatulong siya sa pagpapabuti ng kanyang komunidad sa pamamagitan ng tamang serbisyo publiko. Hindi siya mayaman, ngunit kontento na siya sa simpleng buhay na mayroon siya. Sa bawat araw na dumaan, iniisip niya na ang bawat papel na pinirmahan niya ay may kabuluhan at makikinabang dito ang mga mamamayan.

Isang araw, habang abala siya sa kanyang mga gawain sa opisina, pinatawag siya ng kanyang boss, si Ginoo Reyes. "Andres, may bagong proyekto tayo. Isang imprastruktura na malaking tulong sa ating bayan. Kailangan mo itong pangasiwaan," wika ni Ginoo Reyes habang binibigay ang mga dokumento kay Andres.

Habang binabasa ni Andres ang mga detalye ng proyekto, napansin niya ang isang kakaibang bahagi sa kontrata. Sa isang pahina, may nakasaad na karagdagang pondo na malaki at hindi tugma sa tunay na pangangailangan ng proyekto. "Bakit may ganitong halaga, sir? Ang proyekto na ito ay hindi nangangailangan ng ganitong laki ng pondo," tanong ni Andres.

Ngumiti si Ginoo Reyes, ngunit hindi ito ngiti ng kasiyahan. "Andres, ang ganitong bagay ay normal. Kung nais mong magtagal sa gobyerno, kailangan mong maunawaan na may mga bagay na hindi mo na kailangang tanungin. Lahat ng tao sa taas ay may bahagi sa mga ganitong proyekto. Ang mga ganitong bagay ay hindi maaaring isapubliko," paliwanag ni Ginoo Reyes na may halong kabigatan sa tinig.

Nag-alinlangan si Andres, ngunit bilang isang batang kawani na walang karanasan sa mga ganitong usapin, nagpasya siyang sundin na lang ang mga tagubilin ni Ginoo Reyes. Nagpatuloy siya sa pagpapasa ng mga papeles, nag-pirma sa mga kontrata, at tinanggap ang mga orders mula sa kanyang boss. Habang lumilipas ang mga linggo, nagsimula siyang makaramdam ng kakulangan sa kanyang mga desisyon. Ang mga proyekto ay tila hindi natutuloy at ang pondo ay nagiging hindi transparent.

Isang araw, nagdesisyon si Andres na imbestigahan ang proyekto. Binisita niya ang site kung saan dapat ginagawa ang imprastruktura, ngunit nagulat siya nang makita niyang halos walang nangyayaring trabaho. Ang mga kagamitan na dapat sana ay ginagamit para sa proyekto ay iniwan na lamang sa tabi ng kalsada. Ang mga manggagawa ay nag-absent at wala ring mga materyales na ipinadala para sa konstruksyon.

Habang naglalakad si Andres pabalik sa opisina, naramdaman niyang may mga matang nakatingin sa kanya. Ang takot na dulot ng kaalaman tungkol sa hindi tamang paggamit ng pondo ay nagsimulang magdulot sa kanya ng matinding pag-aalala. Naisip niya, kung patuloy siya sa ganitong sistema, siya na rin ay magiging bahagi ng katiwalian.

Bumalik si Andres sa opisina at nagpasya na tanungin muli si Ginoo Reyes tungkol sa mga nangyayari. "Sir, bakit po parang hindi natutuloy ang proyekto? Bakit walang aktwal na trabaho sa site?" tanong niya.

Ngunit hindi sumagot si Ginoo Reyes. Tumahimik ito at tinitigan lamang siya. Pagkatapos ng ilang sandali, nagsalita si Ginoo Reyes, "Andres, nakapirma ka na. Wala ka nang magagawa. Kung gusto mong magtagal dito, kailangan mong sundin ang sistema. Walang pwedeng magbago sa paraan ng pagpapatakbo ng gobyerno. Lahat ng tao, mula sa taas hanggang sa baba, ay may papel sa laro."

Ngunit ang mga salitang iyon ay tumagos kay Andres. Hindi na siya makatulog ng maayos. Palaging bumabalik sa kanyang isipan ang mga larawan ng hindi natapos na proyekto at ang mga pondo na napunta sa mga hindi tamang kamay. Nais niyang magbago, ngunit natatakot siyang mawalan ng trabaho at mawalan ng pagkakataon upang matulungan ang mga mamamayan ng bayan.

Ngunit isang araw, may dumating na isang batang babae na humingi ng tulong kay Andres. "Sir, ang tatay ko po ay isang manggagawa sa proyekto, pero wala siyang trabaho ngayon. Ang mga materyales po ay hindi dumating at hindi natutuloy ang trabaho," umiiyak na sabi ng bata. Nakita ni Andres ang kanyang sarili sa mga mata ng batang iyon. Ang batang walang kamuwang-muwang, ang batang nag-aasam ng magandang kinabukasan, ngunit nasasaktan ng hindi makatarunguhang sistema.

Dahil dito, nagpasya si Andres na hindi na magpatuloy sa pagiging bahagi ng sistema ng katiwalian. Nagtipon siya ng lakas ng loob upang magsalita. Pumunta siya sa mga mamamayan ng bayan at ipinahayag ang kanyang nalalaman tungkol sa mga proyekto at sa maling paggamit ng pondo. Nagpatuloy siya sa pag-imbestiga at ipinahayag ang mga katiwalian na nangyayari sa gobyerno, sa kabila ng mga banta at pang-aalipusta na natanggap niya mula sa mga nakatataas.

Sa huli, natutunan ni Andres na ang bawat pirma, ang bawat desisyon, ay may epekto hindi lamang sa kanya, kundi pati na rin sa buong bayan. Ang mga maliliit na hakbang patungo sa tama, kahit mahirap, ay magbibigay daan sa mas malawak na pagbabago. Hindi siya naging bahagi ng korapsyon. Bagkus, naging simbolo siya ng pag-asa at pagbabago, na sa kabila ng lahat, may mga taong handang lumaban para sa tama.

No comments:

Post a Comment

PASKONG WALANG SAYA